Geloof jij hierin? Dit zijn 6 fabels over koolhydraten
Herken je dit stemmetje? “Pas op hoor! Je moet echt zo min mogelijk koolhydraten eten. Vooral brood, pasta en rijst maken je dik en ongezond en oud.” Ja? Met jou zijn er een hele hoop andere mensen. En dat is heel erg zonde, want er klopt niks van. Op de een of andere manier zijn we allemaal gaan geloven in een paar hele gekke fabels over koolhydraten. We legden ze voor aan Theo Niewold, Professor Voeding en Gezondheid aan de KU Leuven, in de hoop op antwoorden waar we iets mee kunnen.
1. Koolhydraten zorgen voor pieken in je bloedsuiker én veroorzaken diabetes
Theo: “Dat is pertinent niet waar. Onderzoek laat zien dat de consumptie van koolhydraten bij normale, gezonde mensen geen problemen geeft in het bloedsuikergehalte. Suikerpieken zijn heel normaal. Die hebben we al miljoenen jaren. De oermens had ze door het eten van bijvoorbeeld knollen of honing. Het zijn ook niet de koolhydraten die ten grondslag liggen aan het probleem van diabetes. De oorzaak is overgewicht. En dat ontstaat door te veel eten en te weinig beweging.”
2. Koolhydraten zorgen dat je sneller ouder wordt
“De link tussen koolhydraten en veroudering heeft geen wetenschappelijke grond. Het is gewoonweg niet bewezen. Waarom we het dan wel lezen in boeken van artsen of wetenschappers? Met name in de Verenigde Staten schetsen sommige artsen de situaties te zwart-wit om een punt te maken. Ook baseren ze zich vaak op statistische onderzoeken in databases in plaats van grootschalig onderzoek waarbij groepen mensen wel of niet een bepaald product eten.”
3. Brood, pasta en rijst zijn dikmakers!
“Er wordt gezegd dat deze producten een hoge glycemische index (GI) hebben en veel snelle koolhydraten bevatten. Dat laatste is sowieso niet waar, de hoeveelheid snelle koolhydraten in brood is heel laag. Zéker in bruin en volkorenbrood. En dat begrip ‘GI’ wordt door de voedingswetenschap in het algemeen niet omarmd. Het zegt namelijk meer over de situatie in het lab, dan in het menselijk lichaam. Brood, pasta en rijst worden door de wetenschap en de autoriteiten juist gezien als goede energiebron. In hoeverre een voedingsmiddel, welke dan ook, je dik maakt, heeft te maken met de hoeveelheid die je ervan binnenkrijgt. En die hoeveelheid verschilt per persoon en de mate van activiteit.”
4. Aanbevelingen voor koolhydraten zijn achterhaald
“Zeker niet! Onze aanbevelingen zijn gebaseerd op het mediterrane dieet, dat nog steeds geldt als het meest gezonde dieet. In Nederland eten we vooralsnog onvoldoende koolhydraten uit producten als brood, pasta en rijst. En het is belangrijk dat dat in balans komt. Dát is de essentie van voedingsaanbevelingen. Want als de balans in koolhydraten niet goed is kan ons lichaam ook andere stoffen, zoals eiwitten, niet goed benutten.”
5. Je kunt genoeg koolhydraten halen uit fruit, groenten, zaden en pitten
“Fruit en groente zijn heel gezond, maar om er voldoende koolhydraten uit te halen zou je er kilo’s per dag van moeten eten. Groenten bestaan voornamelijk uit water en het is nauwelijks haalbaar om er voldoende koolhydraten uit te halen. Brood en pasta zijn een veel betere bron van koolhydraten, eiwitten en andere voedingsstoffen.”
6. Minder koolhydraten eten is de enige manier om af te vallen
“Een dieet met weinig koolhydraten kan best een manier zijn om op korte termijn af te vallen, maar het is zeker niet de enige. Ons lichaam is namelijk een heel robuust systeem, waarin het niet uitmaakt of energie uit een koolhydraat of uit een vet komt. Toename in gewicht komt vooral doordat we teveel eten. Uiteindelijk gaat het erom dat je in totaal minder calorieën binnenkrijgt, door kleinere hoeveelheden te eten. En daarnaast is beweging heel belangrijk bij afvallen. Om calorieën weg te krijgen, maar ook voor een andere attitude en de negatieve spiraal van teveel eten te doorbreken.”
Foto: Shutterstock